Nie wiadomo, kto i kiedy ustanowił pierwsze prawo. Nie wiadomo, jakich dziedzin życia dotyczyło i jak było skonstruowane. Najstarszym znanym kodeksem, który przetrwał do dzisiejszych czasów, jest spisany w języku sumeryjskim kodeks Ur-Nammu z XX w. p.n.e. Wiadomo jednak, że istniały wcześniejsze kodeksy(1). Świadczą o tym wzmianki w starożytnych tekstach. Historia prawa sięga czasów starożytnych, a jej początki skrywają mroki dziejów.
Ktoś mógłby pomyśleć, że skoro znana historia prawa sięga starożytności, przez te wszystkie wieki prawo zostało już tak dopracowane, że nie wymaga dalszego udoskonalania; prawodawcy czerpali z dorobku poprzedników i tworzyli coraz lepsze prawo; przetestowano już wszystkie możliwe rozwiązania i wybrano najlepiej działające. Nie jest to takie proste.
Przez tysiące lat historia nie płynęła jednostajnym rytmem. Okresy pokoju przeplatały się z okresami niepokojów. Państwa powstawały i upadały. Dochodziło do wojen, rewolucji, kataklizmów. Dorobek jednych społeczeństw (także w dziedzinie prawa) został bezpowrotnie utracony, dorobek innych wciąż jest odkrywany.
Na przestrzeni dziejów państwa tworzyły własne prawa. Jedne czerpały z dotychczasowych osiągnięć, inne nie. Prawo jest ugruntowane w kulturze danego społeczeństwa i zmienia się wraz ze zmieniającymi się warunkami.
Joanna Orda
Podobny post:
Wyprawa do Suzy
Źródło: (1) W. Sochacki, Starożytność, 2016.
fot. CC0
