Któż nie słyszał o spektakularnych napadach na banki i łupach o wartości milionów dolarów? Dokonania niektórych złodziei obrosły legendą, a ich nazwiska weszły do kultury masowej, głównie z powodu dobrze zrealizowanych filmów z wartką akcją i gwiazdorską obsadą. Butch Cassidy, Sundance Kid, Bonnie i Clyde ... . Lista jest długa. W filmach często ubarwia się życie głównych bohaterów, a do ich czynów dopisuje się jakąś ideologię. Przez to stają się ciekawsi dla widzów, jednocześnie tracąc na autentyczności.
W rzeczywistości napad na bank jest poważnym przestępstwem, zagrożonym karą wieloletniego pozbawienia wolności. Na gruncie polskiego prawa karnego stanowi przestępstwo rozboju. Na zachowanie sprawcy składa się kradzież, dokonana w określony sposób, który może polegać na użyciu przemocy wobec osoby lub groźbie jej natychmiastowego użycia, jak również na doprowadzeniu człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Czyn ten zagrożony jest karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12. W wypadku mniejszej wagi sprawca rozboju w typie podstawowym podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Napad na bank najczęściej dokonywany jest z bronią w ręku. Posłużenie się przez sprawcę bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym (np. gazem) wypełnia znamiona typu kwalifikowanego rozboju, podobnie jak działanie w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem. Typ kwalifikowany rozboju zagrożony jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat. Natomiast zabicie człowieka w związku z rozbojem jest zbrodnią zabójstwa. Sprawca podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 12 lat, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
Napad na bank jest przestępstwem kryminalnym, które z reguły jest wcześniej zaplanowane i zorganizowane, a sprawców jest co najmniej dwóch. Niewykluczone jest działanie osób, które pomagają uczestnikom napadu, dostarczając broń, środki transportu, czy też udzielając informacji o zastosowanych w banku zabezpieczeniach, a także osób, które po dokonaniu napadu ukrywają sprawców lub pomagają im opuścić kraj. Zdarza się, że napadów na banki dokonują dobrze zorganizowane, wyspecjalizowane grupy.
Jakkolwiek napady na banki działają na wyobraźnię twórców, są poważnymi, brutalnymi przestępstwami, nie mającymi nic wspólnego z literackim romantyzmem.
Joanna Orda
fot. TBIT
