piątek, 7 sierpnia 2015

Konwencja Waszyngtońska

Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES)

Konwencja Waszyngtońska


Wiele gatunków dzikich zwierząt i roślin zagrożonych jest wyginięciem. W celu ich ochrony w 1973 roku w Waszyngtonie sporządzono Konwencję o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora), tzw. Konwencję Waszyngtońską.

Przystąpiło do niej dotychczas 180 państw. Polska ratyfikowała Konwencję w 1989 roku, w życie weszła w 1990 roku. W 2015 roku do Konwencji przystąpiła Unia Europejska.

Konwencja normuje handel dzikimi zwierzętami i roślinami; poddaje go kontroli i ograniczeniom. W rozumieniu Konwencji handlem jest import, eksport, reeksport (tj. eksport każdego okazu, który został wcześniej wwieziony) i sprowadzenie z morza (tj. wwiezienie do państwa okazów jakiegokolwiek gatunku, które zostały pobrane ze środowiska morskiego, nie będącego pod jurysdykcją żadnego państwa). Zróżnicowaną ochroną objętych zostało kilkadziesiąt tysięcy gatunków zwierząt i roślin.

Konwencja posiada trzy załączniki, które obejmują: gatunki zagrożone wyginięciem, które są lub mogą być przedmiotem handlu; gatunki, które jeszcze nie są, lecz które mogą stać się zagrożone wyginięciem, jeśli handel okazami tych gatunków nie zostanie poddany ścisłej reglamentacji; wszystkie gatunki, "co do których jedna ze Stron uzna swoją właściwość do objęcia ich reglamentacją, mająca na celu zapobieżenie lub ograniczenie eksploatacji tych gatunków i wymagającą współpracy innych Stron w zakresie kontroli handlu".

Wśród zwierząt objętych ochroną Konwencji znalazły się między innymi: niedźwiedzie, drapieżne koty, delfiny, papugi, małpy, nosorożce, a wśród roślin - kaktusy.

Handel okazami, należącymi do gatunków, które chroni Konwencja, możliwy jest tylko po uprzednim uzyskaniu i przedstawieniu zezwolenia (import, eksport) lub świadectwa (reeksport, sprowadzenie z morza). Uzyskanie zezwolenia lub świadectwa możliwe jest po spełnieniu szeregu warunków. Jednym z nich jest uzyskanie opinii organu naukowego państwa eksportowego (importowego), że eksport (import) nie przyniesie szkody w utrzymaniu danego gatunku. Okaz nie może zostać pozyskany z naruszeniem przepisów prawa o ochronie zwierząt i roślin. Każdy żywy okaz musi zostać przygotowany i przewożony w sposób, zapobiegający ryzyku okaleczenia, zachorowania lub okrutnego traktowania. Proponowany odbiorca żywego okazu musi posiadać wyposażenie odpowiednie do przetrzymywania go i opieki nad nim. W przypadku gatunków objętych Załącznikiem I okaz nie może być przeznaczony głównie do celów handlowych.

Podejmowane są różne środki, mające na celu wprowadzenie w życie postanowień Konwencji, jak również zakazu sprzecznego z Konwencją handlu zwierzętami i roślinami. Należą do nich: sankcje karne za handel i przetrzymywanie takich okazów albo za jedno i drugie naruszenie oraz konfiskatę lub odesłanie takich okazów do państwa eksportu.

Funkcję Organu Zarządzającego Konwencji Waszyngtońskiej w Polsce pełni Minister Środowiska, natomiast Organu Naukowego - Państwowa Rada Ochrony Przyrody.

Joanna Orda


Źródła:  Konwencja o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem (CITES), mos.gov.pl; cites.org

fot. Efraimstochter